Sygn. akt I ACa  33/10

Wyrok Sądu Apelacyjnego

z dnia 23 lutego 2010 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący - Sędzia SA Danuta Mietlicka (spr.), Sędzia: SA Walentyna Łukomska-Drzymała, Sędzia: SA Bogdan Radomski, Protokolant sekr. sądowy Marcin Zbański.

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2010 r. w Lublinie na rozprawie sprawy z powództwa E.K.S-M. i L.P.M. przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej [...] w Lublinie

o uchylenie uchwał

na skutek apelacji powodów od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 30 listopada 2009 r.

1. oddala apelację;
2. zasądza od powodów Elżbiety Krystyny S.M. i L.P.M. na rzecz pozwanej Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w Lublinie kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem wydanym w dniu 30 listopada 2009r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił powództwo E.K.S-M. i L.P.M. przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej [...] w Lublinie, o uchylenie uchwał, zasądził od powodów na rzecz pozwanej Wspólnoty kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i wnioskach:

Powodowie w pozwie z dnia 16 lipca 2009r. domagali się uchylenia uchwał  nr 3/2009 i nr 6/2009 w przedmiocie zatwierdzenia planu gospodarczego na rok 2009 oraz zasad wynajmowania nieruchomości wspólnej pod reklamy.

Sąd ustalił, że powodowie są właścicielami lokalu użytkowego o pow.146, 05 m2 przy ulicy [...] w Lublinie, z którą związany jest udział 14605/481908 we współwłasności części wspólnych budynku i urządzeń nie służących do wyłącznego użytku właścicieli poszczególnych lokali, i taki sam udział we współwłasności działek gruntu oznaczonych numerami 34/146, 34/61 i 34/148. Lokal powodów położony jest na parterze budynku, w którym znajduje się jeszcze 14 lokali użytkowych, 37 mieszkalnych i 93 garaże. Powierzchnia łączna lokali niemieszkalnych wynosi 56,1% całej powierzchni nieruchomości, a wszystkie lokale użytkowe położone są na parterze budynku. Ich właściciele umieszczają na elewacji budynku tablice informacyjne i reklamowe swoich lokali, powodowie posiadają 3 takie tablice. Tablice te wiszą bezpłatnie, ich umieszczanie nie było uzgadniane z zarządem wspólnoty. Sąd stwierdził, że na budynku wiszą jeszcze tablice po poprzednich właścicielach i najemcach, zdarzają się wypadki, że w elewacji po usunięciu tablicy pozostają otwory montażowe, przez co elewacja niszczeje. W dniu 11.03.2009r. Zarząd Wspólnoty wysłał pismo do członków z informacją o Zebraniu, na którym miało dojść między innymi do głosowania nad uchwałą w przedmiocie zatwierdzenia planu gospodarczego na rok 2009 i wysokości zaliczek na utrzymanie nieruchomości wspólnej, oraz w przedmiocie wynajmu powierzchni pod reklamy na elewacji budynku. Do zawiadomienia zostały dołączone projekty uchwał. Na przedmiotowym zebraniu powodowie byli obecni, uchwały zostały podejmowane przez głosowanie na zebraniu i poprzez indywidualne zbieranie głosów. Obie w/w uchwały zostały podjęte większością głosów odpowiednio za 51,233% i 50,535%.

W oparciu o te ustalenia Sąd uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Zdaniem Sądu wskazywana przez powodów podstawa prawna żądania-art.12 ust.3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. Nr 85 poz. 388) nie uzasadnia roszczenia. W sprawie nie zachodzą żadne uchybienia związane z trybem zwołania zebrania i podjęcia zaskarżonych uchwał, które mogłyby mieć wpływ na ich treść. Uchwały zostały podjęte przez uprawniony podmiot, to jest właścicieli lokali, na zebraniu zwołanym przez Zarząd. Tryb podjęcia uchwał odpowiada wymogom z art. 23 w zw. z art. 22 ust. 3 pkt 2 i 8 cytowanej ustawy, a właściciele o zebraniu byli powiadomieni. Zdaniem Sądu uchwały te nie naruszają też prawa powodów. Uchwałami podniesiono od właścicieli lokali użytkowych wysokość zaliczek na zarząd nieruchomością wspólną i ograniczono ich prawa w zakresie współposiadania takiej rzeczy przez wprowadzenie odpłatności za umieszczenie tablic informacyjnych na elewacji budynku. Według zaś art.12 ust.3 cytowanej ustawy, uchwała właścicieli może ustalić większe obciążenia dla właścicieli lokali użytkowych. Sens tego jest taki, że eksploatacja lokalu użytkowego generuje większe koszty niż lokalu mieszkalnego, a dochód uzyskany z opłat od właścicieli lokali użytkowych nie jest uznawany za przychody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, nie korzysta  ze zwolnienia o którym mowa w art.17 ust.1 pkt 44 ustawy o podatku od osób prawnych  i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Z  tych względów pozwana zmuszana jest odprowadzać podatek dochodowy od różnicy między wpłatami właścicieli lokali użytkowych, a przypadającymi na te lokale kosztami. Dodatkowo jest zmuszana do uiszczania 22% podatku VAT od świadczonych na jej rzecz usług. Z tych względów zdaniem Sądu uchwała nr 3/2009 nie jest sprzeczna z prawem i nie narusza zasad prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną. Również uchwała nr 6/2009 w ocenie Sądu odpowiada prawu. Jest oczywiste, że umieszczanie tablic na elewacji przyczynia się do ich niszczenia, a wydatki na remonty i bieżącą konserwację nieruchomości wspólnej obciążają wszystkich właścicieli stosownie do wielkości ich udziału. Ponieważ tablice służą jedynie właścicielom lokali użytkowych, zasadne jest obciążenie ich kosztami z tym związanymi. Orzeczenie o kosztach Sąd oparł na zasadzie art. 98 k.p.c. i § 11 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.Nr 163 poz.1348 ze zm.).

Powodowie zarzucając wyrokowi:

• naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności art.12 ust.1 i 3, art.25 ust.1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. Nr 80z 2000 poz.903 ze zm.),
• sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez przyjęcie, że uchwała nr 3/2009 została podjęta zgodnie z prawem, gdyż zwiększenie obciążenia na zarząd nieruchomością wspólną uzasadnia odprowadzenie podatku dochodowego od opłat wnoszonych przez właścicieli lokali użytkowych, że uchwała nr 6/2009 została podjęta z prawem, gdyż umieszczenie tablic na elewacjach budynku powoduje jej niszczenie a tablice służą jedynie właścicielom lokali użytkowych, pominięcie, że powodowie jako współwłaściciele części wspólnej mają prawo do korzystania w tych proporcjach z elewacji, a zapisy uchwały są sprzeczne z prawem własności, dokonanie błędnej interpretacji art.25 ust.1 ustawy, co potwierdza wyrażone przez Sąd stanowisko, iż prawo członka do zaskarżania uchwały wspólnoty ma na celu działanie nie w interesie partykularnym danego członka lecz w interesie wspólnoty,
• naruszenie art.17 ust.1 pkt44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przez jego błędną interpretację,

wnosili o zmianę  zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu. Wbrew jej zarzutom Sąd Okręgowy nie naruszył prawa procesowego ani materialnego, a wydany wyrok odpowiada prawu.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że wniosek zawarty w apelacji  o uchylenie zaskarżonego wyroku nie może odnieść pozytywnego skutku, gdyż Sąd II instancji może uchylić zaskarżony wyrok jedynie w przypadku nierozpoznania istoty sprawy, gdy wydanie orzeczenia wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. W sprawie niniejszej taka sytuacja nie ma miejsca, gdyż Sąd ocenił roszczenie powodów o uchylenie uchwał pozwanej Wspólnoty, czyli istota sprawy rozpoznana została, Sąd uwzględnił też wszystkie wnioski dowodowe stron, nie zachodzi więc konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, najistotniejsze w sprawie jest ustalenie, że przy podejmowaniu inkryminowanych uchwał, nie nastąpiło naruszenie prawa. Tak zwołanie zebrania Wspólnoty, jak też podjęcie uchwał nastąpiło zgodnie z prawem. Przy tej okazji podnieść należy, że nawet uchybienie formalne polegające na przykład na niezawiadomieniu członka wspólnoty mieszkaniowej o terminie zebrania może stanowić podstawę uchylenia uchwały wyjątkowo, a mianowicie wtedy, gdy to uchybienie mogło mieć wpływ na jej treść w zakresie objętym treścią art. 25 ustawy (Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16.10.2002r. IV CKN 1351/00 OSNC 2004 nr 3 poz. 40). W sprawie niniejszej zresztą sami powodowie nie podnoszą, że zaistniały uchybienia związane z trybem zwołania Zebrania i podjęcia zaskarżonych uchwał.

Właściciel lokalu może zaskarżyć uchwałę, jeżeli, jest ona niezgodna z przepisami prawa lub z umową właścicieli, albo jeśli narusza ona zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną lub w inny sposób narusza jego interesy, art.25 ust.1 ustawy o własności lokali. Powodowie winni więc wykazać, że inkryminowane uchwały są niezgodne z prawem, naruszają ich interesy lub zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną. Trafnie Sąd Okręgowy wskazał, że tego powodowie nie wykazali. To, że uchwała nr 3/2009 nakłada na właścicieli lokali użytkowych obowiązek wpłaty większych zaliczek na zarząd nieruchomością wspólną, nie może być uznane za naruszenie prawa. Powodowie bowiem opacznie rozumieją pojęcie zarządu nieruchomością wspólną. Skoro eksploatacja lokalu użytkowego generuje, czy też nawet może generować wyższe koszty niż eksploatacja lokalu mieszkalnego, słuszne jest aby ich właściciele ponosili większe koszty utrzymania nieruchomości. Ta sama uwaga dotyczy uchwały nr 6/2009 w sprawie tablic informacyjnych umieszczonych na elewacji budynku, czyli na części wspólnej nieruchomości, korzystają tylko właściciele lokali użytkowych, a więc koszty ich montażu i demontażu powinni ponosić ci właściciele. Wbrew zarzutom apelacji, nie można uznać, że powodowie jako właściciele lokalu mogą korzystać w sposób dowolny z części wspólnych budynku, gdyż są właścicielami lokalu, podobnie wielkość udziału w nieruchomości nie przekłada się na prawo do korzystania w takiej proporcji z części wspólnych nieruchomości. Własność lokalu nie może bowiem prowadzić do wniosku, że właściciel nie jest ograniczony w korzystaniu z części wspólnej budynku. Elewacja jest taką częścią wspólną, i koszty jej remontu czy naprawy po demontażu tablic ponoszą wszyscy członkowie wspólnoty. Jest zaś rzeczą oczywistą, że montaże czy potem demontaż takich tablic narusza strukturę budynku powodując na przykład dziury w elewacji.  Przedmiotowa więc uchwała różnicująca właścicieli w zakresie kosztów utrzymania elewacji poprzez wprowadzenie obowiązku zawierania umowy na montaż tablic informacyjnych, jest zgodna z prawem. Przy okazji uwaga generalna, prawo własności na które powołują się powodowie nie oznacza, że każdy właściciel może z tego prawa korzystać w sposób nieograniczony. Zgodnie bowiem z art.140 k.c. prawo własności może być wykonywane w granicach określonych przez ustawy i zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem.

Ponadto, w ocenie Sądu Apelacyjnego niemożliwa jest ingerencja Sądu w treść uchwał Wspólnoty podjętych zgodnie  prawem, ustalających wysokość opłat bieżących na pokrycie kosztów zarządu w formie miesięcznych zaliczek, gdyż w ten sposób naruszone byłoby prawo właścicieli lokali do samodzielnego decydowania o kosztach utrzymania nieruchomości wspólnej.

Z tych też względów apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Poza apelacją jedynie Sąd Apelacyjny podnosi, że orzeczenie o kosztach zostało, co wynika z uzasadnienia inkryminowanego wyroku, wadliwie oparte na przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. Nr 163 poz.1348 ze zm.), podczas gdy koszty procesu strony pozwanej powinny być oparte na przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U, nr 163 poz.1349 ze zm.), gdyż pełnomocnikiem Wspólnoty był w sprawie radca prawny, a nie adwokat.

Mając na uwadze powyższe i w oparciu o art. 385 k.p.c. oraz art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 10 ust.1 w zw. z § 12 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U, nr 163 poz.1349 ze zm.) Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.